Chỉ số P/B không thể sử dụng độc lập trong lựa chọn cổ phiếu. Không thể mua hay bán chỉ với dữ liệu P/B thấp hay cao. Nhưng nó cũng có ứng dụng, tác dụng nhất định khi sử dụng độc lập.
Nội dung
Sử dụng chỉ số P/B để xác định vùng mua
Vùng mua (hỗ trợ) được hình thành bởi mức P/B 1 – 1.1. Nó tương đương với mọi tiềm năng, thương hiệu, giá trị của hệ thống vận hành không đáng kể.
Một doanh nghiệp còn đủ tốt luôn có mức hộ trợ mạnh tại vùng mua. Đây là cơ hội mua vào và nắm giữ dài hạn. Thông thường điều này có thể xảy ra trong các cuộc khủng hoảng. Nhưng cần nhớ rằng nó phải đi kèm với doanh nghiệp tốt, còn P/B đơn thuần chưa đủ.
Xác định rủi ro với chỉ số P/B
Đối với cổ phiếu có chỉ số P/B quá thấp <0.8 hoặc quá cao là bộ lọc để chúng ta nghiên cứu chi tiết rủi ro. Luôn có 1 vấn đề mà bạn chưa biết nên mới có sự “bất thường” như vậy.
Trường hợp P/B thấp
Khi bạn có thể thấy nhiều công ty có giá trị P/B nhỏ hơn 1 khá nhiều. Nếu các tài sản kia không phải là ảo, bạn chỉ cần mua lại công ty đó (Mua CP) và giải thể. Số tiền thu được sẽ là giá trị sổ sách, bạn đã có lời với nó.
Nó có thể ví như bạn mua một chiếc xe tải, bên trên có hàng hóa. Giá trị tổng của hàng hóa và chiếc xe là 1 tỷ, nhưng chủ xe sẵn sàng bán cho bạn 600 triệu (P/B = 600 tr/ 1 tỷ = 0.6). Liệu có phải một món hời đơn giản như vậy? Hay đằng sau đó thường là chiếc xe đã hỏng không đáng giá và những thùng hàng cũng tương tự.
Không hề dễ dàng để tìm ra những thủ đoạn trong BCTC, tuy vậy đối với các những công ty có P/B nhỏ hơn 1 quá nhiều, với các nhà đầu tư mới bạn nên chủ động tránh xa. Thứ mà toàn thị trường không nhìn ra, thì bạn nhìn ra ít khi là một “cơ hội”. Hoặc là tài sản có vấn đề hoặc kết quả kinh doanh sắp tới đặc biệt bất lợi.
Trường hợp P/B cao
P/B cao thường đi liền với cơ hội hơn rủi ro. Nhưng vì chỉ dựa vào chỉ số P/B không thể đánh giá cơ hội nên không nói đến ở bài này. Rủi ro của P/B cao thì rất dễ rồi. Tài sản thực của công ty là rất ít, bao gồm cả việc làm ăn thuận lợi. Khi việc làm ăn bị ảnh hưởng, sự sụp đổ là rất nhanh.
Một xưởng sản xuất có hệ thống máy móc trị giá 10 tỷ. Khi hoạt động tốt, nó tạo ra mức 2 tỷ mỗi năm. Định giá thị trường của nó là 15 tỷ. Khi họ không thể làm ăn nữa, việc thanh lý tài sản vẫn có thể thu về 9 tỷ.
Một công ty phần mềm có hệ thống máy tính và tài sản trị giá 700 triệu tại văn phòng được thuê. Mỗi năm nó tạo ra được 3 tỷ. Định giá thị trường của nó là 15 tỷ.
Việc đầu tư vào công ty phần mềm thứ 2 thậm chí còn tốt hơn công ty thứ nhất về mặt hiệu quả. Nhưng trong tình huống rủi ro xảy ra, khi lợi nhuận không còn được tạo ra, giá trị của nó bốc hơi rất nhanh. Những giá trị về thương hiệu, trí tuệ một khi không tạo ra lợi nhuận cũng trở nên vô nghĩa.
Điều này nhắc nhở bạn về việc luôn đánh giá kỹ về doanh nghiệp khi đầu tư. Bao gồm cả doanh nghiệp có lợi nhuận hàng năm rất tốt. Ngoài ra, nó cũng là một cách để chia loại hình doanh nghiệp để cân bằng khẩu vị rủi ro.
Nhiều nhà đầu tư có thể chọn một doanh nghiệp có nhiều tài sản thực và lợi nhuận chỉ 20% thay cho một doanh nghiệp phần lớn tài sản là trí tuệ với lợi nhuận 25%. Tất nhiên quyết định sẽ khác nếu tỉ lệ là 20% so với 60% hay cao hơn. P/B lúc này được dùng như cách đánh giá dự phòng rủi ro.
Nhìn chung, việc sử dụng P/B sẽ hiệu quả hơn đáng kể khi đi kèm với chỉ số khác. Chúng có thể là P/B với P/E (cũng tương đồng với P/B và ROE). Để việc này hiệu quả hơn mời bạn đọc bài: Kết hợp P/E và P/B trong định giá cổ phiếu.