Vàng đạt mức ATH (tạm thời) $3578. Đó là lúc chúng ta không thể ngồi im được nữa. Không phải vì chúng ta sẽ fomo buy vàng. Mà đó là thời điểm nghiêm túc cho việc dành nhiều thời gian, công sức phân tích và nghiên cứu về chiến lược cho giai đoạn sắp tới.
Nó không phải chiến lược ngắn hạn, mà sẽ ảnh hưởng rất lớn đến kế hoạch trung và dài hạn, thậm chí là chiến lược cho hàng chục năm tiếp theo.
Nội dung
Diễn biến thị trường liên quan tới vàng bùng nổ
Chúng ta chỉ có 5 thời điểm, vàng đạt mức độ Fomo cực đại như vậy trong suốt 55 năm qua. Tất cả các thời điểm đều gắn với những biến động rất mạnh mẽ của thị trường tài chính trước và sau khi vàng đạt đỉnh. Những cơ hội rất lớn sẽ mở ra, chúng vẫn bao gồm cả đỉnh và đáy. Tức là bạn sẽ được chứng kiến cả sự khốc liệt vô cùng của thị trường, lẫn sự kỳ diệu vô cùng từ thị trường.
Để bắt đầu, H.P sẽ công bố cho bạn một vài con số:
RSI nến tháng của vàng đang ở mức 88. Kể từ khi khi bản vị vàng được xóa bỏ (1971), chúng ta chỉ có các mốc thời gian sau RSI vượt mức 85:
- Các năm 1972, 1973, 1974: Combo: Bản vị vàng bị xóa bỏ, USD mất giá mạnh mẽ. Lạm phát 11%. Chính trị: Loạn lạc với chiến tranh Việt Nam, Bê bối Watergate. Vàng $35 => $195 kể từ 1971 tới 1975. Điều chỉnh max: Giảm 50% (Chia 2).
- Năm 1980: Cú shock dầu do chiến tranh Iran Iraq, cách mạng hồi giáo ở Iran. Lạm phát 13%, vàng $105 => $870 trong năm 1976 tới 1980. Điều chỉnh max 75% (Chia 4).
- Các năm 2006 & 2008 & 2011: Vàng tăng $270 lên $730, đáy vào năm 2000 và đỉnh vào 2006. Điều chỉnh max 25%. Năm 2008: Vàng tăng từ $642 lên $1025, từ năm 2007 tới 2008 sau sự sụp đổ của Lehman Brothers. Điều chỉnh sau đó: Giảm 30%. Năm 2011: Vàng từ $700 lên $1920, từ 2008 tới 2011. Điều chỉnh max: 46%. Tổng toàn hành trình: 11 năm vàng tăng từ $270 lên $1920. Nó gồm 3 lần RSI vượt mức 85, nhưng cơ bản có thể sắp xếp vào cùng 1 đợt tăng giá do nó tiếp nối liên tục.
- Năm 2020: Sau sự kiện Covid 19 và QE vô cực. Vàng tăng từ $1200 lên $2071. Điều chỉnh max 21% về mức $1600.
- Năm 2025: Kể từ thời điểm TT Trump đắc cứ TT (11/2024), vàng tăng 1 mạch từ $1800 lên gần $3600.
Tại sao vàng tăng giá?
Sự tăng giá của bất cứ mặt hàng hay loại hình đều gì đều phản ánh rằng cầu vượt cung.
Cầu vàng có các nhóm sau:
- Nhu cầu trang sức, tích trữ từ người dân các nước Ấn Độ, Trung Quốc, Ả Rập, Việt Nam v.v. Quy mô khoảng 2000 tấn / năm.
- Các NHTW Nga, Trung Quốc, Ấn Độ: Khoảng 300 – 800 tấn / năm (tổng các nước)
- Các quỹ ETF vàng: Vài trăm tấn / năm
- Công nghiệp và y tế: 400 tấn / năm
Với nguồn cung khai thác mỗi năm khoảng 3500 tấn, tái chế mỗi năm khoảng vài trăm tấn, về cơ bản vàng có mức cần bằng cung cầu rất tốt, chỉ lệch nhỏ. Tuy vậy, bạn lại thấy rằng giá vượt lên rất mạnh mẽ. Nghịch lý này là bởi tính chất đặc biệt của vàng.
Cung khai thác được trải đều cả năm, nhưng cầu lại có thể dồn cục bộ vào 1 thời điểm. Tại đó cầu vượt cung, giá tăng mạnh mẽ. Sau đó cũng không ai bán ra, sức cầu mới đủ hấp thụ nguồn cung mới khiến vàng giữ giá rất tốt. Lặp lại quá trình, ta có chu kỳ chỉ ăn rồi tăng của vàng.
Nguyên nhân gốc rễ của tăng giá vàng
Nhu cầu mua vàng có thể xếp vào những nhóm sau:
- Trang sức, công nghiệp (nhu cầu sử dụng thực tế), chiếm tỉ lệ nhỏ
- Tích trữ, phòng ngừa rủi ro
- Đầu tư / Đầu cơ (Mong muốn kiếm nhiều tiền từ nắm giữ vàng)
Phần lớn người ta mua vàng vì không tin vào tiền tệ Fiat. Người dân trong nước thì không tin vào tiền nội địa, lạm phát ngày càng ám ảnh. Các NHTW thì cũng không còn tín nhiệm với USD, họ tìm đến vàng như một kênh tích trữ tiền thay vì đơn thuần là TTCP Mỹ. Cầu vàng đang ở mức kỷ lục, chúng đương nhiên bao gồm cả những dòng tiền fomo. Nhưng bên cạnh đó cũng là 1 lá phiếu bất tín nhiệm vào hệ thống tài chính, tiền tệ.
Vàng ở $3.580 chính là minh chứng: Đô la Mỹ đang có mức tín nhiệm thấp kỷ lục. Giữa lúc lạm phát 2.5–3%, GDP 2–3%, SPX và các chỉ số chứng khoán đều lập đỉnh, người ta vẫn đổ xô mua vàng. Điều gì khiến niềm tin sụp đổ nhanh đến vậy?
Khách quan, nó là chuỗi sự kiện nối tiếp:
- 2020 – Covid, Mỹ in tiền qúa trắng trợn, bào mòn giá trị của những người nắm giữ
- 2022- Mỹ tịch thu tài sản Nga, đá khỏi Swift, làm lộ rõ rủi ro chính trị của đồng dự trữ.
- 2024 – Trump trở lại, dùng thuế quan ép mọi quốc gia. Nó có thể mang về cho Mỹ những lợi ích ngắn hạn bằng sức ép của kẻ mạnh. Nhưng nó đạp đổ hoàn toàn uy tín nước Mỹ, người anh cả dẫn đầu đạo mạo, chuẩn chỉ. Giờ đây hình ảnh nước Mỹ không khác gì gã côn đồ thôn xấu xí, dựa vào sức mạnh để ép các nước yếu.
- 2025 – Trump tiếp tục tấn công vào thành trì cuối cùng của nước Mỹ: FED. Trump không thể sa thải chủ tịch Fed, nhưng ông công kích mỗi ngày tạo ra một sức ép rất lớn. Nó không nhằm khiến chủ tịch Fed hành động theo ý ông, mà nó khiến toàn cộng đồng dần tin rằng Fed không còn / không thể độc lập. Điều này không khác gì một nhát kiếm chí mạng vào đồng USD.
- Bài toán nợ công 34.000 tỷ đô và bội chi ngân sách vẫn bế tắc. Ai cũng hiểu Fed không thể mạnh tay với USD, vì làm vậy chính phủ Mỹ sẽ sập đầu tiên.
- Nước Mỹ mà lạm phát hay suy yếu thì toàn cầu đều yếu theo, do đó sụt giảm niềm tin vào USD còn khiến niềm tin vào nội tệ các quốc gia cũng tụt dốc, và họ sẽ lại chọn vàng, thứ mà lợi nhuận đếm cua khá ngon những tháng vừa qua.
Tổng hợp lại, giữa lúc vĩ mô Mỹ nhìn bề ngoài khá đẹp (thất nghiệp 4.2%, CPI 2.5–3%, GDP 2–3%), vàng vẫn tăng dựng đứng. Đó không phải là vì lạm phát hay in tiền, mà vì khủng hoảng niềm tin vào đồng USD và cả nước Mỹ.
Nắm giữ vàng ở các quốc gia lớn
Việc nắm giữ vàng chúng ta chia làm 2 nhóm:
Người dân và NHTW:
- Mỹ: Nắm giữ khoảng 8100 tấn suốt từ trước tới nay, không mua thêm (đương nhiên, mua thêm khác gì phủ nhận USD). Người dân nắm giữ khoảng 3000 tấn. Nhìn chung người Mỹ không có hứng thú với vàng, kim loại chết. Trong danh mục phân bổ đầu tư của Mỹ, theo tỉ trọng vàng chiếm không tới 1 – 2%. Quả thật vậy, số vàng kia không đáng gì với giá trị của SPX (60K tỷ) hay BĐS: 126K tỷ. Tổng số vàng Mỹ nắm giữ chỉ vài K tỷ (đạt giá trị này khi vàng tăng rất mạnh gần đây).
- Trung Quốc: Nắm giữ khoảng 2300 – 3000 tấn. Nhưng người dân thì nắm giữ cực nhiều, lên tới trên 20.000 tấn. Người Trung Quốc coi vàng là kênh lưu trữ giá trị. Nó thậm chí còn được bật đèn xanh để toàn dân sử dụng 1 phần tài sản của mình để tích trữ vàng. Với năng lực xuất siêu khổng lồ, nhà nước khuyến khích nhân dân giữ một phần vàng trong tổng danh mục tài chính.
- Ấn Độ: NHTW giữ khoảng 900 tấn, nhân dân giữ vàng số 1 thế giới: 25.000 – 27.000 tấn. Ấn Độ không có một tiềm lực dồi dào như Trung Quốc. Họ còn là quốc gia nhập siêu kinh niên, do đó khác với Trung Quốc, việc người dân Ấn Độ giữ vàng lại là việc làm trì trệ nguồn vốn quốc gia.
- Nhật Bản: Giữ khoảng 800 tấn vàng, Người dân giữ khoảng 3000 tấn vàng. Nhìn chung chính phủ và người dân Nhật cũng ít có hứng thú với vàng.
- Đức: Nước Đức là một nước tiết kiệm và kỷ luật. Họ có hứng thú với vàng. Chính phủ nắm giữ 3.000 tấn vàng, và người dân cũng nắm giữ tới 9000 tấn vàng.
Nhìn chung mỗi quốc gia có một chiến lược và văn hóa quản trị tài chính khác nhau:
- Nước Mỹ / Singapore : Tất tay cho đầu tư và phát triển: Danh mục chỉ bao gồm đầu tư
- Trung Quốc / Đức: Có phần backup chắc chắn bên cạnh phần đầu tư (Chia rõ danh mục gồm: Vàng, Tiền, Đầu tư, vàng tiền luôn phải đủ gánh rủi ro)
- Nhật Bản: Danh mục chủ yếu là tiền / Đầu tư. Vàng ít quan trọng, hấp dẫn
Định giá vàng theo thu nhập
Phương pháp sử dụng thu nhập làm thước đo là phương pháp kinh điển và luôn chính xác về độ đắt rẻ. Thứ gì ngày càng dễ mua thì rẻ đi, thứ gì ngày càng khó mua là đắt lên.
Mặc dù người dân Mỹ không hứng thú với vàng, Nhưng H.P sẽ dùng thu nhập của người Mỹ để định giá vàng theo thu nhập. Lý do là thu nhập các quốc gia như TQ hay Ấn Độ có những giai đoạn tăng trưởng rất bất thường (Do chuyển trạng thái từ lạc hậu sang phát triển). Ngay cả Việt Nam, nếu dùng thu nhập làm thước đo sẽ cho kết quả không chính xác, do thu nhập của VN cũng như TQ, đã tăng quá đột biến kể từ 1980.

Vàng thực sự đã tạo ra hiệu suất điên cuồng. X100 lần sau 55 năm. Nếu loại bỏ đi hiệu ứng sau bản vị, chúng ta vẫn có mức tăng khoảng 25 lần. Nhưng nhìn vào diễn biến giá vàng / lương có thể thấy việc nắm giữ vàng có 3 giai đoạn:
- 02 Giai đoạn giúp bạn trở thành nhóm có lợi nhuận vượt trội so với cộng đồng (1970 tới 1980 và 2000 tới 2025)
- Giai đoạn nắm giữ vàng cực kỳ thất bại, công sức của bạn bị bào mòn khủng khiếp (1980 tới 2000)
Hiểu rằng, từ tiền lương 1 năm, bạn có thể quy đổi thành mọi hàng hóa vật chất khác. Do đó nếu bạn giữ được một thứ vượt trội so với tiền lương trung bình, có thể coi là thành công (Lạm phát lên => Lương lên. Bạn còn vượt trội cả với lương trung bình, tức là bạn luôn vượt trội so với xã hội => Thành công). Theo biểu đồ trên, vàng không chỉ bảo toàn được tiền công của bạn, nó thậm chí còn tạo ra lợi nhuận.
Cùng thời điểm đó, hãy thử so sánh về tương quan giữa thu nhập một năm và chỉ số Index SPX.

Có lẽ mọi thứ đã rõ ràng hơn rất nhiều qua 2 ảnh này. Vàng, nơi lưu giữ giá trị giúp bạn giữ rất tốt công sức lao động của mình. Dù có lúc rất thê thảm đi nữa, nhưng giữ đủ dài, công sức của bạn không chỉ được bảo toàn mà có giai đoạn còn sinh lời tốt. Thị trường chứng khoán: Nơi tăng trưởng tiền bạc của bạn. Sẽ chỉ có 1 số giai đoạn vàng rẻ (Lương 1 năm tạo ra >70 OZ). Chỉ những giai đoạn này bạn mới thực sự tạo ra lợi nhuận đáng kể lớn. Còn lại, gần như nó chỉ là lưu trữ và tạo ra giá trị nhỏ. Hãy luôn nhìn vào hiệu suất trung bình cả giai đoạn hoặc hành trình hàng chục năm và chia đều, chứ đừng chỉ nhìn vào 1 giai đoạn thành công đột biến.
Về đắt rẻ (định giá), có lẽ bạn đã thấy rất rõ qua chart bên trên. Nó là góc nhìn để đầu tư dài hạn, còn đối với đầu cơ, thì các động lực, tin tức quan trọng hơn định giá. Và H.P thì không bao giờ khuyến nghị fomo đầu cơ, bất kể việc đầu cơ có biên độ lẫn thời gian đều cực kỳ hấp dẫn.P/S: Qua chart thấy chiến lược cứ trữ lấy 1/4 – 1/5 vốn là vàng của Đức và Trung Quốc khá chắc và thông minh.
Cơ hội thị trường từ diễn biến giá vàng
Vàng đã vượt quá định giá theo giá khai thác rất xa. Nó cũng đang ở mức cao kỷ lục so với thu nhập (Chứ không so với tiền tệ, vì tiền tệ không cố định). Do đó mặc dù có nhiều động lực cho việc vàng có thể tăng rất xa, nhưng H.P không có bất kỳ hứng thú nào với đầu tư vàng. Nó không trùng với nguyên tắc quản trị và định hướng đầu tư cá nhân. H.P không an-ti vàng nhé, chỉ là không phải bây giờ.
Chúng ta có cơ hội khác khi vàng tăng giá mạnh mẽ.
Đầu tiên là niềm tin vào USD ngày càng chạm đáy. Bạn đang tìm đáy gì đó để bắt? Đáy niềm tin USD đang dò đấy thôi. Nó đồng nghĩa với việc USD sẽ phải tìm cách lấy lại uy tín:
Case 1: Nền kinh tế phục hồi đỉnh cao, mọi thứ cực tốt đẹp. Uy tín của USD chính là từ sự ổn định này mà lấy lại. Tức là chúng ta ở chân của 1 sóng uptrend cho các tài sản.
Case 2: Phục hồi uy tín của USD dựa vào sự diều hâu của Fed. Giữ lại suất thực dương (Lãi suất – Lạm phát > 0). Siết chặt mọi thứ để đảm bảo: Chính phủ có thể khổ, TTCK có thể cắm đầu, nhưng USD luôn được đảm bảo. Chúng ta sẽ có một cơ hội Buy the dip.
Việc vàng tăng đủ mạnh và ngày càng crazy nhắc nhở chúng ta rằng, mọi thứ đang ở rất gần. Hãy kiên nhẫn, không cần đoán hướng nào. Bạn không cần mua tại ngay đáy, bạn cần 1 quyết định chính xác khi mọi thứ đã xác nhận. Giá có thể cao hơn 1 chút, nhưng bạn có được cả volume tốt và giá bán hiệu quả.
Ngay bây giờ, hãy nhìn vào 5 mốc vàng có RSI > 85 đã nêu ở đầu bài. Tất cả đều gắn liền với những con sóng lớn của TTCK, và lần này cũng vậy.
Các kịch bản của diễn biến giá vàng
Chúng ta có 1 số kịch bản cho diễn biến vàng:
Kịch bản đơn giản: Tăng giảm như hàng hóa thông thường, tăng chán rồi giảm. Chỉ đơn thuần là fomo, cầu vượt cung thì giá tăng. Sau đó giảm trở về mức cân bằng.
Kịch bản Crazy 1: Thị trường tiếp tục sụt giảm niềm tin, một số lượng lớn trái phiếu CP Mỹ bị bán để chuyển đổi sang vàng. Chúng tiếp tục gây ra cầu cục bộ đẩy giá vàng rơi vào short squeze, vàng có thể đạt tới mức $5000 mỗi oz
Kịch bản Crazy 2: TPCP Mỹ bị Panic hàng loạt khi vàng tăng giá. Fed buộc phải đứng ra đỡ những TP này (QE). Tuy nhiên nó lại kích hoạt vòng lặp của mất niềm tin, khiến không ai muốn mình là người cuối cùng. Vàng tiếp tục bùng nổ. Giá TPCP giảm mạnh khiến các ngân hàng đang giữ lượng lớn TPCP rơi vào tình trạng phá sản trên giấy tờ do số lỗ theo giá trị trường vượt qua vốn chủ sở hữu. Khủng hoảng toàn diện xảy ra, từ 1 lý do mà ít ai ngờ tới, vào 1 thời điểm cũng không ai ngờ tới.
Kịch bản 4: Nước Mỹ nhận ra vấn đề và giải quyết tuần tự. Đảm bảo tính độc lập của Fed. Tiếp tục giữ lãi suất thực dương dài để đảm bảo quyền lợi cho người nắm giữ TPCP và USD. Thậm chí tăng nhẹ LS nếu lạm phát có dấu hiệu hơi tăng. Nhưng đồng thời vẫn QE để gánh cho chính phủ Zoombie. Tức là vừa hút vừa bơm. Đè giá trên Comex và LBMA để ngắt cơn cuồng vàng. Thậm chí có thể áp thuế vàng tạm thời, chủ yếu đánh vào tâm lý để giảm lượng cầu thực.
Dù thế nào, chúng ta cũng nên pha trà thuốc để thưởng thức kịch hay sắp tới. Xem cách mà nước Mỹ xoay sở trước tình trạng giảm cầu rất mạnh của TPCP. USD vẫn là vua khi sử dụng làm phương tiện, nhưng để tích trữ nó bắt đầu thất thế rất mạnh. Chúng ta sẽ có cơ hội kiểm chứng xem quy tắc: Tôi tin nước Mỹ của Warrent Buffet có còn đúng.

Gần đây, có 1 số bài báo nói rằng, lần đầu tiên kể từ năm 1996, Tích trữ bằng vàng vượt qua tích trữ bằng TPCP Mỹ của các NHTW. Điều này là đúng, nhưng H.P muốn bạn hiểu rằng nó ở mức hiệu ứng truyền thông hơn là hành động. Vàng đã tăng giá X2 trong chưa tới một năm. Nó khiến tỉ trọng của vàng trong tổng giá trị tích trữ tăng mạnh mẽ, kể cả khi số lượng mua thêm không đáng kể. Tức là các NHTW có gia tăng giữ vàng và giảm nắm giữ TPCP (nhất là TQ). Nhưng mức độ diễn biến của tỉ trọng không lớn như chart, chart biến động như vậy chủ yếu là do giá vàng tăng quá nhanh. Nhưng nếu điều này tiếp tục được truyền thông đưa ra, sẽ càng gây fomo vàng và áp lực lên TPCP.
Còn rất nhiều câu chuyện về vàng, về câu chuyện làm giá trên Comex v.v. Nhưng đã là quá dài cho bài viết này. Chúng ta sẽ gặp nhau ở 1 bài sau đó.
Tổng kết
- Ghi nhớ rằng cơ bản vàng là nơi lưu trữ giá trị rất tốt. Chọn đúng thời điểm chút là hiệu suất ổn.
Hãy chọn chính xác khẩu vị rủi ro cho mình, từ đó quyết định vàng là khoản đầu tư hiệu suất hay đầu tư lưu giữ giá trị (Backup).
Vàng được coi là rẻ có thể đầu tư dài khi mức thu nhập bình quân năm của người Mỹ mua được trên 70 Oz, hiệu suất sẽ không thua chứng khoán. Trên 40 OZ là có thể tích trữ được. - Khủng hoảng niềm tin là động lực tăng giá lớn nhất cho vàng, nhất là niềm tin vào tiền tệ. Còn khủng hoảng kinh tế chỉ là động lực phụ, thậm chí phản tác dụng.
- Hãy giữ sự thận trọng trong suốt quá trình đầu tư. Đặc biệt là giai đoạn tới, giai đoạn gắn liền với vàng Fomo cực đại. Một cơ hội sẽ tới với người biết kiên nhẫn.
- Hiện tại, nước Mỹ rất mạnh, đừng chống lại nước Mỹ. Nhưng nếu có 2 con hổ đánh nhau, hãy đứng ngoài quan sát. Rất nhiều thăng trầm sẽ xảy ra trong suốt trận đấu. Nhưng tiếp tục theo chân nước Mỹ thì vẫn chưa chắc. Nước Mỹ hiện tại được 250 năm. 1 triều đại phổ biến khắp toàn cầu Á Âu xưa nay cũng khoảng 200 – 300 năm. 400 năm trở nên thì những năm cuối cũng khá nát rồi. Mọi thứ có thể vượt xa tưởng tượng của bạn. Đừng dự đoán, hãy chờ mọi thứ xác nhận.