Tổng quan về kinh tế và thị trường tháng 4/2025

Bài viết này, Hoài Phong sẽ đưa ra các dữ liệu cùng một số quan điểm cá nhân để bạn có cái nhìn tổng quan về thị trường giai đoạn tháng 4/2025.

Các dữ liệu và sự kiện lớn

Thuế đối ứng của TT Mỹ

Tổng thống Mỹ Trump áp thuế đối ứng với các quốc gia, đặc biệt các quốc gia có thặng dư thương mại lớn. Tóm tắt của các vấn đề thuế quan như sau:

• Tháng 2/2024: Tăng thuế với phía TQ 2 lần, mỗi lần 10% (ngày 3/2 và 27/2). Trung Quốc đáp trả lại với mức tương đương (20%)
• 2/4: Công bố thuế đối ứng cho mọi quốc gia, gây shock toàn giới đầu tư với những con số không tưởng. Ví dụ mức 46% cho Việt Nam. TQ chịu mức thuế đối ứng thêm 34% (Tổng 54%). Mức 10% có hiệu lực ngay, các mức cao hơn thì có hiệu lực kể từ 9/4.
• 4/4: TQ đáp trả với mức tăng thêm 34%, tương đương (Tổng 54%)
• 4/4: Canada áp thuế trả đũa Mỹ với mức 25% những chỉ trên 1 số lĩnh vực, hàng hóa.
• 9/4: Mỹ tăng thuế đối ứng với TQ tăng thêm 50%, tổng thành 104% sau hành động đáp trả của TQ.
• 9/4: TQ đáp trả với mức bổ sung thêm 84%. Tổng 104% chứ không phải là mức 84%, tức vẫn tương đương.
• 9/4: EU áp thuế trả đũa Mỹ, nhưng không với tất cả mả trên 1 số loại sản phẩm, tương tự như cách làm của Canada.
• 9/4: Hoãn áp thuế với tất cả các quốc gia 90 ngày để đàm phán, giảm về mức tối thiểu: 10%. Nâng mức thuế đối ứng với TQ lên mức 125%. Nhà Trắng sau đó giải thích: 125% là mức tăng thêm, mức thuế thực sự là 145%.
• 10/4: Châu Âu hoãn quyết định đáp trả thuế 90 ngày,sau khi Mỹ hoãn quyết định.
• 10/4: Trung quốc đáp trả với mức thuế quan cho mọi hàng hóa mỹ ở Mức thêm 125%. Lúc này tổng thuế mà hàng hóa Mỹ phải chịu cũng là 145%. Như vậy có lẽ ông Tập Cận Bình đã đặt chế độ: Tự động theo, bất kể con số là bao nhiêu.
• 11/4: Mỹ sẽ miễn thuế đối ứng với các loại thiết bị điện tử tiêu dùng quan trọng như smartphone, laptop, ổ cứng, chip nhớ, chúng thậm chí còn không phải chịu mức 10%

Dòng sự kiện vẫn chưa dừng lại, chúng sẽ tiếp tục tiếp diễn bao gồm: Mỹ sẽ tiếp tục miễn (giảm) thuế đối ứng với hàng loạt nhóm mặt hàng thiết yếu. Mỹ và TQ có thể tiếp tục đáp trả thuế quan (một cách không còn ý nghĩa) trước khi đi đến đàm phán.

Diễn biến của các thị trường tài chính

Bảng so sánh diễn biến

Những quyết định thuế quan và đáp trả qua lại đã khiến toàn thị trường tài chính chao đảo. Dưới đây là thống kê các thị trường lớn. Riêng với trường hợp của vàng là tăng trưởng, nên đỉnh trên bảng trên là đáy.

Vàng có đáy ngay thời điểm Trump đắc cử TT (11/2024). Về cơ bản, các thị trường đều có đỉnh sau đó không xa, khi ông Trump chính thức nhậm chức (1 – 2/2024) và sau đó quay đầu.

Diễn giải và đánh giá

Thị trường vàng thực sự quá tỉnh táo khi ngay khi Trump đắc cử đã sẵn sàng cho một giai đoạn loạn lạc. Khi tăng một cách điên cuồng lên tới gần 30% chỉ trong vài tháng.

Thị trường Crypto thì hưng phấn với việc hỗ trợ ra mặt của ông Trump. Thị trường Crypto tạo đỉnh và quay đầu giảm vào đúng ngày 20/01/2025, ngày ông Trump nhậm chức. Đúng theo chuẩn mực buy the rumor, sell the news.

Thị trường chứng khoán thì thận trọng hơn. Họ không vội vã đánh giá tiêu cực về việc ông Trump sẽ lên làm TT. Việc nắm cả 2 viện cùng các rủi ro nhỏ, lạm phát ổn định khiến TTCK duy trì tốt tới tháng 2/2025. Thời điểm Trump bắt đầu áp thuế lần đầu tiên với TQ (2 lần mốc 10%) và TQ đáp trả, đó đã khởi điểm của sự quay đầu xu hướng. Thị trường diễn biến theo hướng không mấy lạc quan, nhưng chưa tới mức biến động thê thảm. Có thể đánh giá là có chút thoái lui nhẹ. Đối với VNI, mọi thứ vẫn cứ vẫn cực tốt đẹp với mục tiêu tăng trưởng GDP cao, mức định giá CP còn rất hấp dẫn.

Sau công bố về dự định áp thuế đối ứng, thị trường bắt đầu diễn biến tiêu cực. Vàng bắt đầu chuỗi ngày tăng bùng nổ. Đêm 2/4, sau khi mức thuế rất shock được công bố, thị trường đã có những ngày diễn biến rất tiêu cực. Mức giảm thậm chí đã về sấp xỉ đợt giảm thảm họa do dịch Covid-19 gây ra. Cứ mỗi lần đáp trả thuế quan, thị trường lại rơi vào tiêu cực. Tin tức hoãn thuế ngày 9/4 đã đưa thị trường hồi phục ở mức kỷ lục. Ngay sau đó, các tin tức thuế quan dần trở nên mở nhạt.

Ở mức giá hiện tại (Cột thay đổi từ đỉnh), mọi thứ cơ bản là cân bằng. Không còn là mức giá quá sự sợ hãi quá đáng (rẻ – ngắn hạn), cũng không còn là mức giá quá cao. Thị trường dần về mức “bình tĩnh”. Không quá tiêu cực, nhưng cũng không đủ tích cực, lạc quan – đương nhiên như vậy.

Đánh giá về hành động cá nhân

H.P sẽ nói một chút về các quan điểm và hành động cá nhân của mình giai đoạn vừa qua để bạn có góc nhìn rõ hơn một chút.

Đầu tiên, góc nhìn của H.P có lẽ giống thị trường vàng: Trump lên cái nên phòng thủ ngay. Đó là 1 quan điểm mạch lạc và rõ ràng trước cả kỳ bầu cử diễn ra. Tuy nhiên trong thị trường tài chính, chúng ta phải linh hoạt, không bao giờ có chuyện đúng sai tuyệt đối. Sau khi theo dõi các data tổng hợp, H.P cho rằng không tới mức cần phải như vậy.

Đó cũng là cách mà TT chứng khoán, TT coin sau đó đã phản ứng. Rõ ràng mọi thứ vẫn tốt đẹp lên, ngay cả tới khi Trump đã nhậm chức vài ngày, chưa có điều tồi tệ nào xảy ra cả. Như vậy việc hủy quyết định: “Out ngay sau khi Trump đắc cử” là phù hợp.

Ngày 3/2, Khi Trump áp thuế 10% với TQ lần đầu. Truyền thông không quá rầm rộ, Thị trường có phản ứng nhưng khá nhẹ nhàng. SPX mất 200 điểm, khá lớn nhưng không shock. BTC mất hơn 10%, từ mức 102K về 91K5 nhưng hồi phục ngay sau đó. Ngày 27/2, Trump áp thuế lần 2, BTC cũng tụt rất mạnh về 78K, nhưng ngay sau đó phục hồi lên mức 96K sau 3 ngày.

H.P đã có một quyết định khá sai ở giai đoạn này. H.P giữ nguyên quan điểm rằng việc không out ở thời điểm Trump đắc cử hay kể cả tại thời điểm Trump nhậm chức là chính xác. Mặc dù ở đó có đỉnh, nhưng như vậy nó phù hợp nguyên tắc đầu tư. Nhưng sau khi xuất hiện những rủi ro manh nha đáng kể, và rõ ràng (Mốc đầu tháng 2) chính là thời điểm cần out.

3 nguyên nhân của cái sai này bao gồm:

1. Thời điểm của tin tức áp thuế là ngay sau Tết Âm Lịch, lúc mà mọi thứ chưa đạt mức tập trung cao độ. Bởi ngay trước đó, thị trường chỉ ở mức thoái lui, điều chỉnh nghỉ nhẹ, cơ hội ATH còn rất rất cao.
2. Việc nắm giữ Altcoin. Khá khó chịu khi ở thời điểm các thị trường khác đều thoải mái cho việc lựa chọn rủi ro hay tiếp tục thì Altcoin đã có một mức tụt khá thê thảm. Bất cứ thị trường nào ở thời điểm đó đều được tự quyết với quyền chủ động. Riêng Altcoin, kể cả Sol hay ETH đều tụt trước khá mạnh. Như vậy lúc để nhận ra để nên quyết thì đã phải chịu thiệt khá nhiều. (Doge 0.28 / Sol 218). BTC thì tốt như các thị trường cứng, vẫn ở mức 101K thời điểm dấu hiệu rủi ro đầu tiên xuất hiện.
3. Việc không nắm kịp các biến động + có phần âm đáng kể đã khiến H.P lúng túng, sai lầm trong xử lý giai đoạn này. Không có một quyết định cắt lỗ nào được đưa ra, thứ mà nó cần được đưa ra.

Như vậy cái sai bao gồm không theo sát để đưa ra quyết định lúc phù hợp nhất. Ngoài ra, hơi đen 1 chút là thị trường Altcoin nó phản ứng trước, từ đó khi tín hiệu xuất hiện, cơ hội lựa chọn đã đi rất xa. Hãy tưởng tượng, nếu bạn cầm VNI hay BTC hay SPX, thì dù bạn rất chậm chạp vẫn thoải mái cho việc đưa ra quyết định out với thiệt hại nhẹ nhàng hơn nhiều.

Các giả định tình huống thị trường

5 tình huống giả định

Hoài Phong chia thành một số tình huống giả định dưới đây:

1. Nhẹ nhàng: Điều xấu nhất đã diễn ra rồi, xong rồi. Từ giờ bắt đầu quá trình đàm phán, và hầu hết sau đó mọi thứ đều nhẹ nhàng đi. Thị trường đã có đáy, nhưng không bùng nổ ngay mà rơi vào sideway, dù đã có đáy nhưng không bật tăng rất mạnh. Nó cũng tương quan với triển vọng kinh tế 1 – 2 năm tới, chỉ hơi chậm chứ không tới mức nát bét.
2. Sầu khổ: Điều xấu mới chỉ bắt đầu, đợt giảm đầu là sự hoảng loạn về tâm lý là chính. Những cú hồi lên chỉ đơn giản là phản ứng hồi kỹ thuật, những đợt bắt đáy và cú nảy mèo chết. Kinh tế sẽ thực sự có những kết quả tồi tệ. Lúc đó thị trường chỉ là những ngày hôm sau thấp hơn hôm trước. Mức giảm không còn shock, nhưng lại tụi dần, trầm xuống đều.
3. Khủng hoảng kinh tế lớn: SPX hay các TTCK đều mất tới 60 70% giá trị. Toàn cầu chìm trong thảm họa kinh tế.
4. Loạn lạc: Thị trường rơi vào bất định, toàn những tiền lệ ko thể dự đoán: USD mất vị thế thanh khoản toàn cầu. Vàng được đưa trở lại làm đồng tiền chung giữa các quốc gia. Vàng đạt 10K và BTC đạt 1 triệu đô trong 1 – 2 năm.
5. Lạc quan: Đã có đáy, chẳng có gì đặc biệt diễn ra. Các cuộc đàm phán dần diễn ra kéo mọi thứ tốt đẹp. Bầu cử giữa nhiệm kỳ với sự thắng thế lại của đảng Dân Chủ ở cả 2 viện ngăn chặn phần lớn các quyết định về thuế quan. Tương tự như 2018, sau chiến tranh thương mại, SPX giảm từ 2945 về 2350 (20%) và sau đó đảo chiều tăng 1 mạch (tới khi gặp dịch Covid-19 – yếu tố bất ngờ).

Đánh giá cá nhân

Sự hoang mang ở khắp nơi. Những câu chuyện về khủng hoảng, suy thoái, thảm họa ở mọi mặt trận. Cần nhắc lại rằng 2018, 2019, 2020, 2022 bạn đã nghe được điều này từ bao nhiêu chuyên gia? Bao nhiêu media, bao nhiêu nhà phân tích đã kết luận chắc nịch kinh tế sẽ toang? Thực tế ngược lại, đủ mọi dữ liệu đã được đưa ra, nhưng cả 4 năm trên đều không có biến cố gì cả.

Còn nhớ năm đó, H.P nhận được không biết bao nhiêu dữ liệu từ mọi người gửi về quan điểm của người A, B, C. Họ dẫn chứng bằng đủ thứ, thứ gì cũng hợp lý trừ kết quả là sai. Năm nay cũng vậy, lại là những quan điểm của người nọ, người kia gửi về. Nó không nhất thiết sẽ sai hay đúng, chỉ đơn giản nó chả có ý nghĩa gì cả.

Ngay lúc này, xác suất của case 5 thậm chí vẫn rất cao. Case 1 và 2 cũng có xác suất không nhỏ. Chúng ta vẫn còn rất xa case 3 – 4.

Để đánh giá về tình huống nào có khả năng xảy ra, chúng ta cần đoán 1 dữ liệu: Trump thực sự muốn đánh nhau với TQ hay chỉ pump dump để giới tài phiệt kiếm lời từ thị trường? Nếu cả 2 thực sự đánh nhau: Xác suất của case 2 sẽ tăng đáng kể. Và sự leo thang quá đà sẽ tạo ra case 3. Nếu chỉ là pump dump, thậm chí chúng ta có ngay case 5, tệ nhất cũng là case 1.

Có một câu nói khá nổi tiếng của Đặng Tiểu Bình: “Không cần biết mèo vàng hay mèo đen, miễn bắt được chuột là mèo tốt”. Thì giới tài phiệt cũng có câu tương tự: “Không cần biết tiền kiếm được từ ai, cứ thật nhiều là tốt. Ngoài ra, thịt thơm nhất là thịt đồng bào”.

Cú tụt shock của SPX và các TTCK toàn cầu, cứ bao nhiêu người bắt được đáy là có bấy nhiêu tài sản bị thanh lý tại đáy. Cũng là bấy nhiêu người khác cắt đáy, phá sản. Với quy mô hơn 50K tỷ đô của SP500, mức tụt đã lên tới 13.000 tỷ đô. Đương nhiên đó là máu của người Mỹ, và nó cũng sẽ rơi vào tay người Mỹ khác. Không phải tất cả trong số đó đều là tiền thật (chỉ là vốn hóa), nhưng con số thực tế cũng đủ khiến những kẻ tạo lập cướp đi công sức cả đời của rất nhiều người.

Nước Mỹ khó mà vĩ đại trở lại với khẩu hiệu hay thuế quan. H.P sẽ dành riêng 1 bài viết khác nói về các vấn đề và giải pháp của nước Mỹ. Các hành động của Trump nếu đánh giá ra, nó mang tính chất pump dump nhiều hơn là thực sự cho nước Mỹ. Bạn còn nhớ Trump meme coin không? Rất có thể lí do vì nước Mỹ và Trump là con cờ không thể hoàn hảo hơn để giới tài phiệt tạo cú dump mượt mà. Từ đó lấy đi phần lớn tài sản của bạn.

Trong quá khứ, H.P đã từng bắt được đáy, nhưng thường khi thị trường về với cân bằng như hiện tại, H.P sẽ bán đi. Nhưng thị trường đã kéo H.P từ bất ngờ này sang bất ngờ khác. Mua chỉ để ăn tí hồi, ai ngờ ngay sau đó V 1 mạch lên lập siêu đỉnh. Ví dụ 2022, ai cũng nghĩ SPX sau vụ tăng LS thì phản ứng quá đà rồi hồi phục, rồi phải SW mấy năm trầm trầm đã. Nhưng không, tạo đáy xong lại ATH ngay. Hay như Covid-19, Đại dịch cảm giác thật thê thảm, bắt đáy xong hồi cũng khó ai nghĩ rằng nó lại tạo siêu đỉnh nhanh như vậy. Bởi tâm lý lúc đó sẽ luôn là: Thị trường sẽ trở về giai đoạn sideway đã, hoặc kinh tế đang còn khó khăn v.v. Cả 2 giai đoạn đó, H.P đã chứng kiến nhiều người cháy tài khoản vì short, bởi đóng đinh quan điểm: Tăng thế nào được (dịch bệnh, LS cao v.v).

Khuyến nghị cá nhân

Có lẽ từ quan điểm cá nhân, bạn phần nào đã có được lựa chọn cho riêng mình. Chúng ta thực hiện một số khuyến nghị sau:

1: Không short các thị trường tài chính như BTC / SPX / NDX nữa. Nếu vẫn muốn bet khủng hoảng, bạn phải đặt SL ở vùng đỉnh cũ, kẻo như 2018, 2019, 2022 là mất nhà. Điều đã từng xảy ra 3 lần, không ngại gì xảy ra thêm lần nữa.

2: Không quá bi quan và hoảng loạn. Nhưng cũng không nên quá mạo hiểm. Đối với những người giao dịch VNI, tỷ trọng 70% cổ phiếu ngân hàng tốt là phù hợp. Khoảng 30% còn lại để phòng thủ trong tình huống xấu nhất xảy ra, bởi hiện tại H.P vẫn khá nghiêng về các tình huống tích cực từ phán đoán hành động của Trump. 30% còn lại sẽ được mua khi thị trường xác nhận sóng V lên hoặc rất xấu.

3: Đối với anh em nắm giữ coin, cả Sol Doge đều là những coin tốt, có độ an toàn cao. Chúng gần như sẽ được đảm bảo tăng trưởng trong các chu kỳ uptrend sắp tới nếu có. Nhưng chúng không thể phòng thủ trong tình huống rất xấu. Nếu anh em có thể sắp xếp khoảng 30% vốn phòng hờ khi có biến, không cần làm gì cả, giữ danh mục tới khi giàu có. Nếu anh em không thể huy động thêm nguồn nào, số vốn đã đầu tư rất cao so với thu nhập: Khuyến nghị chuyển 40% thành BTC. Lâu về bờ hơn 1 chút, nhưng nó đảm bảo rằng trong mọi tình huống, ae không chỉ về bờ mà còn có lợi nhuận.

4: Với vàng, không có khuyến nghị nắm giữ hay bán ra (vàng đầu tư, không phải FX). Mua thêm vàng lúc này đồng nghĩa với bạn đặt cửa về case 2 – 3 – 4 phải rất cao. Nếu chẳng có gì xảy ra, bạn sẽ thua rất sâu và hối hận vì mua ở RSI 2 đỉnh nến tháng. Ngoài ra, giá hoàn toàn có thể về vùng giá chi phí khai thác, chỉ khoảng dưới $2000/oz. Ngắn hạn hẳn, vàng vẫn sẽ tiếp nối đà fomo đáng kể này. Ngoài ra, 1 mức giảm sâu cũng không hẳn dễ dàng khi niềm tin giữa các quốc gia sắp về 0, chưa bao giờ suy thoái đến vậy. Lúc đó chỉ có vàng là đáng tin cậy, các quốc gia có lẽ đều phải gom vàng để phòng tình huống này. Nó khiến vàng có thể được neo khá cao thay vì về tận giá khai thác.

5: BTC cũng là công cụ quan trọng không kém vàng, nó áp lực lên các quốc gia đều phải tích trữ ít nhiều. Cùng với lạm phát và mất niềm tin, cơ hội tăng giá của BTC là rất tốt.