Bạn đã học phân tích kỹ thuật, đã thử các mô hình nến, biểu đồ giá, các loại chỉ báo giao dịch. Nhưng rồi bạn vẫn mất tiền trên thị trường? Tại sao lại như vậy?
Đó là bởi vì các chiến lược và kỹ thuật giao dịch không phải là nguyên nhân của nó. Thay vào đó, chính thói quen giao dịch của bạn đang gây ra nhiều thiệt hại nhất. Và đây là 7 thói quen khi TRADE khiến bạn nghèo đi mà bạn không nhận ra.
Nội dung
- 1 Thứ 1 – Bạn thích FOMO theo thị trường
- 2 Thứ 2 – Bạn là chuyên gia “cản tàu”
- 3 Thứ 3 – Bạn dùng kích thước cố định cho mỗi giao dịch
- 4 Thứ 4 – Bạn thường DCA để nhanh “về bờ”
- 5 Thứ 4 – Bạn thích gồng lỗ, ngại đặt Stop Loss
- 6 Thứ 6 – Bạn hay bị “ngứa tay, ngứa chân”
- 7 Thứ 7 – Bạn TRADE theo lời “shill” của người khác
Thứ 1 – Bạn thích FOMO theo thị trường
Nếu bạn chưa hiểu, hãy nhìn biểu đồ dưới đây:
Chắc bạn đang nghĩ: “Những nến tăng giá trên biểu đồ, nến rất to và tăng khá lâu, chắc chắn là một xu hướng tăng mạnh“. – Và bạn sợ bỏ lỡ (FOMO), liền mua vào ngay lập tức.
Nhưng rồi kết cục là:
Đây là cái giá bạn phải trả cho việc bạn thích đuổi theo thị trường.
Lý do: Thị trường đã tăng giá quá lâu và mạnh, nó cần nghỉ ngơi trước khi leo cao hơn. Vì vậy, khi bạn tham gia mua, cũng là lúc thị trường cạn lực mua và sắp thực hiện pullback (thậm chí còn có thể đảo chiều xu hướng).
Cách khắc phục:
Hãy chỉ vào lệnh ở vùng giá trị, tức là vùng kháng cự/hỗ trợ, nơi có áp lực bán/mua mạnh. Trong xu hướng tăng, hãy chỉ mua khi giá chạm vùng hỗ trợ. Trong xu hướng giảm, chỉ bán khi giá chạm vùng kháng cự.
Ví dụ, bạn có vào lệnh mua khi giá chạm vùng hỗ trợ như hình bên dưới:
Hoặc bạn có thể sử dụng đường MA để làm kháng cự/hỗ trợ động. Lúc này, hãy vào lệnh khi giá pullback, chạm vào các đường MA và quay đầu bật lên.
Ngoài ra, bạn có thể đặt mức Stop Loss của mình dưới mức hỗ trợ hoặc trên mức kháng cự.
Thứ 2 – Bạn là chuyên gia “cản tàu”
“Cản tàu” có nghĩa là vào lệnh ngược lại xu hướng hiện tại của thị trường. Rất nhiều trader ưa thích môn thể thao mạo hiểm này.
Giả sử khi thấy thị trường tăng quá mạnh, bạn có suy nghĩa “tăng rồi cũng phải giảm”. Vậy là bạn ngay lập tức đặt lệnh SELL/SHORT. => Kết cục: Thị trường càng tăng mạnh hơn nữa, và bạn bị kẹt không thể thoát ra được.
Bởi vì, chẳng có nguyên tắc nào bắt buộc là: tăng rồi sẽ phải giảm, hoặc giảm thì sẽ phải tăng. Đôi khi, giá đang tăng mạnh, nó vẫn có thể tăng mạnh nhiều hơn nữa.
Cách khắc phục:
Hãy học cách xác định xu hướng và giao dịch theo xu hướng. – “The trend is your friend”.
Mình không phủ nhận việc bạn “cản tàu” đôi khi cũng giúp bạn có được lợi nhuận, nhưng chắc chắn rằng, xác suất bạn thua lỗ sẽ lớn hơn nhiều tỷ lệ win.
Ví dụ hình bên dưới, có 5 điểm trong biểu đồ này: A, B, C, D và E. Bạn hãy trả lời thật lòng rằng:
- Bạn muốn BUY ở C, D, E?
- Hay bạn muốn SELL ở A hoặc B?
Chắc chắn, bạn sẽ thích SELL (LONG) ở C, D hoặc E hơn vì xu hướng sẽ đi dài hơn và bạn có xác suất thắng cao hơn. Còn việc đi ngược xu hướng, bao giờ cũng đem đến một tỷ lệ Risk:Rewark kém hấp dẫn.
Việc giao dịch ngược xu hướng để kiếm lợi nhuận ở những nhịp pullback – nó khá là khó, nó đòi hỏi người sử dụng phải có kinh nghiệm và kỹ năng và hiểu thành thục. Tuy nhiên nếu bạn vẫn muốn, có thể tham khảo:
Thứ 3 – Bạn dùng kích thước cố định cho mỗi giao dịch
Nhiều trader say mê phân tích kỹ thuật, mô hình nến, chỉ báo giao dịch… Và rồi khi thấy “thứ gì đó” đẹp, bạn nhanh chóng nhấn nút MUA/BÁN mà không cần suy nghĩ nhiều về kích thước lệnh của mình.
Nhưng, nếu không lựa chọn kích thước của mỗi dịch cẩn thận, các khoản thắng và thua của bạn sẽ thất thường. Như vậy, bạn sẽ rất khó quản lý tài khoản của mình.
Ví dụ:
- Giả sử bạn mua 1 lot tiêu chuẩn của EUR/USD với mức Stop Loss là 20 pip.
- Bạn có thể mất bao nhiêu? Chà, khoản lỗ tối đa là 200 đô la (20 x 10$/pip).
- Nếu bạn chọn Stop Loss ở mức 100 pips, vậy khoản lỗ tối đa sẽ là 1000 USD (100 x 10$/pip).
Thông thường nhiều bạn sẽ có thói quen chọn mức Stop Loss tính theo số pip giống nhau cho bất cứ lệnh nào. Bởi vì bạn cho rằng, bằng cách này bạn sẽ giữ được khoản lỗ tối của mình không đổi cho mỗi giao dịch.
Điều này không phải là sai. Nhưng: Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn giao dịch trong một khung thời gian khác, nhưng lại sử dụng cùng số pip làm điểm Stop Loss? Ví dụ: Mức Stop Loss 20 pips có thể hoạt động trên khung thời gian 5 phút, nhưng liệu nó có phù hợp trên khung thời gian ngày?
Hoặc nếu bạn giao dịch một cặp tiền tệ khác với giá trị pip khác thì sao?
Bài học cho bạn:
Hãy học cách đặt Stop Loss đúng cách:
- Đặt Stop Loss ở khu vực mà khi giá chạm vào đó, nó chứng tỏ dự đoán của bạn đã sai, và bạn cảm thấy may mắn vì mình đã cài SL kịp thời.
- Điều chỉnh volume lệnh phù hợp với mức Stop Loss. Hãy nhớ: mức đặt Stop Loss của bạn càng xa, thì kích thước LỆNH của bạn càng nhỏ (và ngược lại).
Cụ thể việc nên vào lệnh bao nhiêu là hợp lý so với số vốn và mức Stop Loss, bạn có thể đọc chi tiết:
Thứ 4 – Bạn thường DCA để nhanh “về bờ”
Nó là trong trường hợp giống như ví dụ:
- Bạn đặt lệnh BUY 1 lot EUR/USD với giá 1,3000.
- Trong một thời gian ngắn, giá giảm 50 pips và tài khoản bạn giảm 500 đô la.
- Bạn suy nghĩ: “Nếu mua thêm 1 lot EUR/USD khác, thì entry của bạn sẽ giảm xuống, và bạn nhanh chóng về bờ hơn.
- Bạn quyết định mua một lot EUR/USD khác với giá 1,2950.
Một cách làm thông minh. Mình không phủ nhận tính hiệu quả của việc DCA này. Nhưng sẽ ra sao nếu:
EUR/USD lại giảm thêm 100 pips – khiến bạn thua lỗ tổng cộng 3.500 USD. Lúc đó bạn sẽ tiếc nuối rằng không cắt lỗ sớm hơn. Nếu cắt sớm, bạn chỉ mất có 500 USD.
Đây là lý do chính khiến nhiều Trader thua lỗ. Bạn đã gặp trường hợp bạn win rất nhiều lệnh liên tiếp, nhưng chỉ vì 1 lệnh âm – bạn gồng, DCA, nhưng vẫn lỗ chồng lỗ, cuối cùng nó cuốn bay mọi thành quả trước đó của bạn?
Bài học rút ra:
Nếu thị trường chứng minh bạn sai, hãy thoát khỏi giao dịch. Đừng quá bảo thủ với dự đoán của mình.
Thay vì cứ DCA theo khối lượng giao dịch một cách vô tội vạ, bạn có thể DCA theo các khoản lỗ. Nhưng điều này chỉ có thể thực hiện khi bạn đã xem xét các khía cạnh quản lý rủi ro cho tài khoản – số tiền nếu thua lỗ, sẽ không được vượt quá mục tiêu quản lý rủi ro ban đầu (Nhiều trader chuyên nghiệp thường chỉ cho phép 1 lệnh được lỗ trong khoảng 2 – 5% tổng giá trị tài sản).
Ví dụ:
- Bạn có thể mạo hiểm (sẵn sàng để mất) 0,5% tài khoản của mình lần vào lệnh đầu tiên.
- Chỉ chấp nhận lỗ thêm 0,5% tài khoản ở lần DCA sau đó.
- Chỉ chấp nhận lỗ thêm 1% tài khoản ở lần DCA cuối cùng.
Vì vậy, ngay cả khi cả 3 Entry chạm mức Stop Loss của bạn, thì tài khoản của bạn chỉ bị lỗ 2%.
Thứ 4 – Bạn thích gồng lỗ, ngại đặt Stop Loss
Ví dụ trong trường hợp này:
- Bạn mua 1 lot tiêu chuẩn GBP/USD với giá 1,4300 và đặt mức cắt lỗ tại 1,4250.
- Tức là, nếu giá giảm xuống 1,4250, bạn sẽ thoát giao dịch với khoản lỗ $500 (50 pip).
Nhưng có rất nhiều bạn khi giao dịch luôn có suy nghĩ là: “Chưa bán chưa lỗ.”, “Kiểu gì thị trường cũng phục hồi, nên cứ gồng lỗ là ăn”, “Sợ nhất là vừa cắt lỗ thì giá lại đảo chiều”….
Thế nên bạn quyết định không cắt lỗ. Nhưng sẽ ra sao nếu thị trường sụp đổ thêm 500 pips?
Và cuối cùng, âm quá lớn, bạn đành phải cắt lệnh nếu không sẽ cháy sạch tài khoản. Và vì sự do dự của bạn, khoản lỗ 500 đô la đã trở thành 5.500 đô la.
Điểm mấu chốt:
Chỉ duy nhất một điều: ĐỪNG QUÊN STOP LOSS. Mặc dù đôi lúc nó khiến bạn trông như một kẻ ngốc, nhưng nó sẽ bảo vệ bạn khỏi sự tàn phá nặng nề nhất của thị trường.
Bạn thường có tâm lý sẽ cố gồng lỗ lâu hơn, nhưng hãy nhớ rằng, khi bạn lỗ càng sâu, bạn sẽ càng khó lấy lại số tiền đã mất.
Thứ 6 – Bạn hay bị “ngứa tay, ngứa chân”
“Ngứa tay chân” ở đây là việc bạn tham gia giao dịch tự phát, không nằm trong kế hoạch, không có chút phán đoán khoa học nào.
Bạn vào lệnh chỉ vì nghĩ rằng thị trường sẽ tăng/giảm. Bạn sợ cảm giác ngồi không – không giao dịch, và luôn muốn tham gia để hòa cùng sự phấn khích của thị trường. Nếu win, bạn thấy mình rất may mắn. Còn nếu thua, bạn chỉ trách bản thân mình đen đủi. Nhìn chung, cách trade này khá giống với “đánh bạc”.
Tóm lại, bạn giao dịch chỉ vì bạn thích.
Không quan trọng đó là giao dịch thắng hay thua, nhưng quan trọng là bạn hành động không nhất quán. Và khi hành động của bạn không nhất quán, bạn sẽ nhận được một loạt kết quả không nhất quán (có lúc lãi nhiều, nhưng có lúc lại thua lỗ rất lớn).
Cách khắc phục:
Để khắc phục được điểu này, bạn phải kiểm soát được chính bản thân mình. Để làm được điều này không hề dễ, nó cần thời gian. Nhưng trước mắt, hãy tập (cố gắng) xây dựng được được chiến lược trade cho riêng mình. Đơn giản nhất, hãy học cách nhận biết các giai đoạn của thị trường, để biết được khi nào nên tham gia giao dịch, khi nào nên thoát.
Hãy học cách giao dịch như một lính bắn tỉa: Kiên nhẫn chờ thời cơ – Kiểm soát được tâm lý – Thành thạo phương pháp giao dịch => Tỷ lệ win luôn cao nhất.
Thứ 7 – Bạn TRADE theo lời “shill” của người khác
Trong thời đại ngày nay, bạn có thể dễ dàng truy cập vô số thông tin từ Twitter, Facebook, diễn đàn, group giao dịch, v.v. Và điều này đôi khi cũng ảnh hưởng đến kết quả Trade của bạn.
Ví dụ: Tưởng tượng, bạn tình cờ thấy ai đó đăng một biểu đồ về cổ phiếu X, và giải thích rằng tại sao họ lại lạc quan về nó. Sau đó, có rất nhiều người thích/đồng tình với phân tích này.
Bạn nhanh chóng mua cổ phiếu X này với hi vọng kiếm được lợi nhuận. Nhưng rồi sau đó cổ phiếu X giảm 30% thì sao? Bạn bán, giữ hay mua thêm?
Bạn không biết vì bạn đang giao dịch dựa trên ý kiến của người khác. Bạn sẽ tìm người đăng bài ban đầu để hỏi hay sao? Dù có thế nào, thì cũng không thể phủ nhận rằng bạn đang mất tiền.
Bạn cần làm gì:
- Tham khảo ý kiến nhưng phải luôn xác thực lại, đánh giá lại bằng chính những nhận định của mình. Bạn phải thực sự hiểu về một cổ phiếu/dự án hoặc hiểu về xu hướng, thì bạn mới biết được mình nên làm gì tiếp theo. Bởi không ai chỉ tận tay cho bạn biết rằng bạn nên giữ giao dịch trong bao lâu, khi nào cắt lỗ và khi nào chốt lời.
- Không đổ lỗi. Hãy tập các suy nghĩ độc lập, tin vào chính bản thân mình.
Trên đây là những lý do khiến bạn hay thua lỗ trong giao dịch. Và đây là những điều bạn cần học để tranh mắc phải những lỗi lầm này:
-
Đừng cố fomo, đuổi theo thị trường vì lúc bạn nổi hứng fomo thì cũng là lúc thị trường chuẩn bị pullback hoặc đảo chiều hoàn toàn.
-
Cách an toàn nhất, ít rủi do nhất là giao dịch theo xu hướng. Đừng cố đi ngược xu hướng khi bạn chưa đủ kỹ năng, mất nhiều hơn được đấy.
-
Điều chỉnh kích thước cách lệnh của bạn tương ứng với khoảng cách dừng lỗ của bạn. Bằng cách này, bạn luôn có thể mạo hiểm cùng một số tiền trên mỗi giao dịch.
-
Đừng cố gắng trung bình giá (DCA) và trở thành kẻ thua cuộc. Thay vào đó là chấp nhận khoản lỗ khi nó vẫn còn nhỏ và chuyển sang giao dịch tiếp theo.
-
Cắt lỗ khi thị trường đã chứng minh bạn sai – Và đừng do dự khi cắt lỗ.
-
Không bao giờ giao dịch vì buồn chán, hoặc mang tâm thế cờ bạc vào giao dịch.
-
Ý kiến của người khác chỉ nên tham khảo. Đừng phụ thuộc hoàn toàn vào đó. Tập trung vào việc đưa ra quyết định của riêng bạn để bạn có trách nhiệm với chính mình.
Còn bản thân bạn, bạn đã mắc phải thói quen nào trong những thói quen Trade tai hại trên đây chưa? Hãy cùng chia sẻ cho mình biết với nhé. Cảm ơn bạn đã đọc bài và chúc bạn sớm trở thành một trader chuyên nghiệp.
